
W dynamicznym świecie start-upów umowa wspólników znana również jako umowa założycielska - Founders Agreement, staje się kluczowym dokumentem, który zabezpiecza przyszłość i stabilność przedsiębiorstwa. Jest to umowa, która nie tylko definiuje zasady współpracy między założycielami, ale również ustanawia fundamenty zarządzania i rozwoju firmy.
Różnorodność projektów technologicznych wymaga elastyczności w zakresie prawnego zabezpieczenia współpracy między założycielami. Stąd pojawiają się dwa główne typy założycielskich umów w startupie, pre-formation agreement (zawierana przed formalnym zawiązaniem spółki) oraz shareholders agreement (ustalana już po jej utworzeniu). Umowę wspólników należy dostosować do specyfiki startupu, biorąc pod uwagę branżę, w której działa firma, jej rozmiar, cel i strategię rozwoju, a także indywidualne ustalenia i oczekiwania wspólników.
Ustalanie długoterminowych i krótkoterminowych celów przedsiębiorstwa, w tym kamieni milowych, które pomogą monitorować postęp.
Jasne określenie odpowiedzialności i zadań, jakie na poszczególnych wspólnikach spoczywają w ramach funkcjonowania firmy.
Definiuje, jak rozdzielone będą procentowe udziały między wspólnikami, co ma bezpośrednie przełożenie na strukturę własnościową firmy.
Określenie, jak dywidenda będzie proporcjonalnie rozdzielana między wspólników, uwzględniając ich wkład i udziały.
Zasady dotyczące pokrywania ewentualnych strat oraz procedury dofinansowania, które mogą wiązać się z modyfikacją struktury udziałów.
Mechanizmy, które dostosowują udziały wspólników w zależności od ich zaangażowania i realizacji określonych celów lub wskaźników KPI.
System nagradzania kluczowych pracowników udziałami, co motywuje do osiągania wyznaczonych celów i buduje lojalność wobec firmy.
Uregulowanie kwestii wniesienia przez wspólników praw autorskich czy innych form własności intelektualnej do firmy oraz zasady ich ewentualnego zwrotu.
Określenie warunków, na jakich wspólnicy są gotowi przyjąć zewnętrzne finansowanie, oraz ustalenie, jak wpłynie to na obecną strukturę udziałów.
Plan działania na wypadek zakończenia projektu lub wyjścia któregoś ze wspólników z firmy, w tym warunki sprzedaży udziałów czy likwidacji spółki.
Proces tworzenia umowy o współpracy w startupie powinien być przemyślany i uwzględniać potencjalny rozwój przedsiębiorstwa. To tutaj pojawia się konieczność skorzystania z profesjonalnej obsługi prawnej startupów, która zapewni, że wszystkie kluczowe elementy są odpowiednio zabezpieczone i zgodne z obowiązującymi przepisami. Przy zakładaniu spółki z o.o., zaleca się, aby umowa założycielska była podpisana w formie aktu notarialnego. Pomimo że wielu założycieli i prawników może wybrać zwykłą formę pisemną, notarialne poświadczenie podpisów oferuje znaczne korzyści. Umożliwia to skuteczne zarządzanie udziałami oraz zapewnia większą pewność prawną, co jest kluczowe w kontekście przyszłych transakcji czy potencjalnych sporów.